Τιμούμε το 1821. Αναζητούμε όραμα για το μέλλον

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας.

Πριν από λίγες ημέρες, στις 15 Μαρτίου, συμπληρώθηκαν ακριβώς 200 χρόνια από μία μάχη της Ελληνικής Επαναστάσεως που δεν είναι πολύ γνωστή, αλλά εμπεριέχει ενδιαφέροντες συμβολισμούς. Ένα μήνα μετά την απόβαση του Αιγύπτιου Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο με πολυάριθμο  στρατό ο Μακεδών αγωνιστής Αναστάσιος Καρατάσος (από τη Δοβρά Ημαθίας) με 200 συμπολεμιστές του σταμάτησε την εμπροσθοφυλακή των Αιγυπτίων στη Σχοινόλακκα Μεσσηνίας. Η κυβέρνηση των επαναστατημένων Ελλήνων είχε φυλακίσει τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και ο γερο- Καρατάσος  αποφάσισε μόνος του να δώσει τη μάχη για να τονώσει το ηθικό των Ελλήνων.

Η μάχη αυτή μάς θυμίζει το κλίμα διχόνοιας που παρ’ ολίγον να οδηγήσει την Ελληνική Επανάσταση σε πλήρη αποτυχία. Θυμίζει επίσης ότι το 1821 ήταν η εθνική εξέγερση όλων των Ελλήνων. Βλέπουμε τους Μακεδόνες μετά το Ολοκαύτωμα της Νάουσας (1822) να βρίσκονται στη Νότιο Ελλάδα και να αγωνίζονται υπέρ της Ελευθερίας της Ελλάδος.

Η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση δεν τελείωσε με τις εκδηλώσεις του 2021. Συνεχίζεται κάθε χρόνο με σημαντικά γεγονότα, τα οποία αξίζει να θυμόμαστε. Άλλωστε η Ανεξαρτησία υπεγράφη το 1830 και τα σύνορα καθορίσθηκαν το 1832.

Τιμούμε κάθε χρόνο, στις 25 Μαρτίου,  τους αγωνιστές του 1821 και είναι χρήσιμο να αναλογισθούμε τις ηθικές αξίες και τα πνευματικά θεμέλια  της Επαναστάσεως. Όλα αυτά τα συνοψίζει με σαφήνεια και εντυπωσιακή ιστορική γνώση ο πρώτος Κυβερνήτης μας, ο Ιωάννης Καποδίστριας, γράφοντας τον Οκτώβριο του 1827 (είχε εκλεγεί, αλλά δεν είχε αναλάβει ακόμη επισήμως τα καθήκοντά του) στον Βρετανό Υφυπουργό Εξωτερικών Wilmot Horton τα εξής:

«Το Ελληνικόν Έθνος αποτελείται από άτομα, τα οποία μετά την κατάκτησιν της Κωνσταντινουπόλεως δεν έπαυσαν να πρεσβεύουν την Ορθόδοξον θρησκείαν, να ομιλούν την γλώσσαν των πατέρων των και τα οποία τελούν υπό την πνευματικήν ή κοσμικήν δικαιοδοσίαν της Εκκλησίας των, ασχέτως του τόπου που διαμένουν εν Τουρκία…» .

Ο Καποδίστριας, ο οποίος δημιούργησε κράτος μέσα σε τριάμισυ χρόνια εκ του μηδενός, υπογραμμίζει ότι κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες αυτός ο λαός στηρίχθηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία, στη γλώσσα και στην παιδεία του. Και όταν έγινε Κυβερνήτης έδωσε εντολή σε όλα τα σχολεία να διδάσκονται ως κύρια μαθήματα τα Θρησκευτικά και τα Αρχαία Ελληνικά. Το μήνυμα για τη σημερινή εποχή είναι ότι η αναγέννηση του Ελληνισμού μετά από κάθε μεγάλη ταλαιπωρία έρχεται με την αξιοποίηση των ριζών μας και των δημιουργικών στοιχείων της ταυτότητάς μας. Χωρίς να αγνοούμε τις προκλήσεις της εποχής και τις εξελίξεις της επιστήμης, είναι απαραίτητο να αντλούμε δυνάμεις από τα πνευματικά εφόδια, τα οποία έδωσαν ελπίδα και κράτησαν όρθιο το Έθνος επί αιώνες δουλείας.

Το 1821 αποτινάξαμε τον Οθωμανικό ζυγό. Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τον επεκτατισμό του νέου Οθωμανισμού. Να αποφύγουμε τον ενδοτισμό και την ηττοπάθεια. Να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες και τις συμμαχίες μας για να αναπτύξουμε δυνάμεις αποτροπής. Στη Θράκη, στο Αιγαίο, στην Κύπρο – και στην ευρύτερη περιοχή μας-  ο Ελληνισμός έχει δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση απέναντι στην Ιστορία του, να σταματήσει τα τουρκικά σχέδια με κάθε νόμιμο και αποτελεσματικό μέσο.

Ας μιλήσουμε στους νέους για το όραμα των αγωνιστών του 1821. Ας διαφυλάξουμε την εθνική αξιοπρέπεια και την αγωνιστικότητα που απαιτούν οι περιστάσεις!

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 22.3.2025