Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης.
Στις 27 Σεπτεμβρίου πριν 120 χρόνια εκτελέστηκε ο Καπετάν Κώττας – Ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα.
«Εσείς είστε Έλληνες από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και πέρασαν οι σλάβοι και σας εξεσλαύωσαν. Η μορφή σας είναι Ελληνική και η γη που πατάμε είναι Ελληνική. Το μαρτυρούν τα αγάλματα που είναι κρυμμένα μέσα της. Και αυτά είναι Ελληνικά, και τα νομίσματα που βρίσκουμε είναι Ελληνικά, και οι επιγραφές είναι Ελληνικές.»
Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1905, στο Μοναστήρι (σημερινά Bitola), ο Καπετάν Κώττας, πρωτοπόρος αγωνιστής του Μακεδονικού Αγώνα, οδηγήθηκε στην αγχόνη από τους Τούρκους. Ανέβηκε μόνος του στο ικρίωμα και, αποφασισμένος μέχρι την τελευταία στιγμή, φώναξε με όλη του τη δύναμη «Ντα ζίβι Γκρτσια!», «Ζήτω η Ελλάς!», «Ζήτω το Έθνος!» και κλώτσησε το υποπόδιο μόνος του. Αιώνια η μνήμη του!
Ο Καπετάν Κώττας αποτελεί το απόλυτο παράδειγμα αγνής ελληνικότητας και εθνικής αυτοσυνειδησίας. Ο αγώνας του για την απελευθέρωση της Μακεδονίας υπήρξε αγώνας για την ταυτότητα και την ψυχή του Έθνους. Η ελληνική συνείδηση δεν καθορίζεται από γλώσσες ή εξωγενείς παράγοντες, η εθνική αυτοσυνειδησία είναι η φωτιά που καίει μέσα σε κάθε γενναίο Έλληνα, ακόμα και σε εκείνους που ζούσαν υπό ξένη κυριαρχία. Το ότι ένας εκσλαβισμένος αρβανίτης υπό 500 έτη οθωμανικής κυριαρχίας δεν αποκόπηκε ουδέποτε από την εθνική ψυχή, δίνει την κατάλληλη απάντηση σε όλους όσους επιβουλεύονται (εντός και εκτός συνόρων ακόμη και σήμερα) την τετρακάθαρα ελληνική σύνθεση των πληθυσμών της ευρύτερης περιοχής.
Οι Μακεδόνες αγωνιστές, δίγλωσσοι ή μονόγλωσσοι, ήταν πάντα πρωτοπόροι στους εθνικούς αγώνες. Η πίστη τους στην Ελλάδα και το Πατριαρχείο κράτησε ζωντανή την ελληνικότητα των περιοχών τους, ακόμα και κάτω από πολυετή ξένη κατοχή και προπαγάνδες που επιχειρούσαν αλλά και επιχειρούν να διαστρεβλώσουν την ιστορία.
Η θυσία του Καπετάν Κώττα είναι υπενθύμιση ότι η ελληνική ψυχή δεν υποτάσσεται. Ότι η εθνική αυτοσυνειδησία δεν εκχωρείται, και ότι η ταυτότητα ενός λαού φυλάσσεται με θάρρος, πίστη και αυταπάρνηση. Σήμερα, τιμούμε τους ήρωες που κράτησαν την Ελλάδα ζωντανή στα πιο σκοτεινά χρόνια, και θυμόμαστε ότι η ιστορία και η πατρίδα απαιτούν υπεράσπιση από όλους μας.
Ντα ζίβι Γκρτσια! Ζήτω η Ελλάς!
