Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης.

«Καράβια άνευ ικανού εμψύχου υλικού, είναι μόλυβδος βαρύς βυθιζόμενος εντός ύδατος».
“Παύλος Κουντουριώτης, Ναύαρχος του Βασιλικού Ναυτικού, Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και Αρχηγός του Β΄ Στόλου κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Συμμετείχε στην Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης ως μέλος της τριανδρίας, διετέλεσε δύο φορές Πρόεδρος της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας και δύο φορές ως Αντιβασιλέας της Ελλάδας.”
Σαν σήμερα, 22 Αυγούστου του 1935 πριν 90 χρόνια σάλπαρε για το τελευταίο του ταξίδι ο σπουδαίος Ναύαρχος του βασιλικού ναυτικού της Ελλάδος, Παύλος Κουντουριώτης.
Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου κατατρόπωσε τον Οθωμανικό Στόλο στις Ναυμαχίες της Έλλης (3/16 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (5/18 Ιανουαρίου 1913) κλειδώνοντας την ελληνική κυριαρχία στο Αρχιπέλαγος.
Για του λόγου το ασφαλές στις 3 Δεκεμβρίου 1912 ολόκληρος ο τουρκικός στόλος επιχειρεί έξοδο από τα Στενά. Ο ελληνικός στόλος τον περιμένει νότια της Ίμβρου. Έτσι αρχίζει η ναυμαχία της Έλλης.
Ο Ναύαρχος Κουντουριώτης αφού κρεμάσει στο στήθος του το Σταυρό από τον Πανάγιο Τάφο, θα εμψυχώσει τα πληρώματα με το ιστορικό πλέον Ναυτικόν Σήμα:
«ΠΡΟΣ ΠΛΟΙΑ ΣΤΟΛΟΥ: Με τη δύναμιν του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι του δικαίου πλέω μεθ΄ ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθησιν της νίκης εναντίον του εχθρού του Γένους».
Κάτι που δεν είναι πολύ γνωστό είναι ότι ο Κουντουριώτης εκτός από το παραπάνω σήμα προς τα πλοία του στόλου και τα πληρώματά τους, έστειλε και ένα προσωπικό μήνυμα προς τον Βενιζέλο το οποίο ήταν λίγο διαφορετικό. Έγραφε «Με τη δύναμιν του Θεού και εν ονόματι του δικαίου πλέουμε μεθ΄ ορμής ακαθέκτου εναντίον του προαιώνιου εχθρού του Γένους ΙΝΑ ΑΠΟΘΑΝΩΜΕΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ!!!». Ο Βενιζέλος που ήξερε ότι ο Κουντουριώτης ήταν υπέρ το δέον γενναίος και τολμηρός του απάντησε αμέσως με το εξής μήνυμα με το οποίο προσγείωνε τις ηρωικές επιθυμίες του Κουντουριώτη να θυσιαστεί και του υπεδείκνυε την οδό της ψυχρής λογικής, αυτή που θα είχε να αντιμετωπίσει ο ίδιος στα μεταπολεμικά διπλωματικά τραπέζια. «Η Πατρίς δεν ζητά από εσάς να αποθάνετε δι αυτήν. Αυτό θα ήταν το ολιγότερον. Σας ζητά να νικήσετε!!!».
Και όρμησε ο Κουντουριώτης με τον “ΑΒΕΡΩΦ”: «Βαράτε τους, βαράτε τους κανάγηδες, από κει μεριά τους άπιστους, τα σκυλιά… Πίστη στο Θεό, πίστη στο Έθνος, πίστη στη Νίκη. Πρέπει να φανούμε αντάξιοι των προγόνων μας. Ζήτω το Έθνος», κραύγαζε ως μεθυσμένος, άλλοτε επάνω στους πύργους εμψυχώνοντας τους πυροβολητές του και άλλοτε αρπάζοντας το πηδάλιον μόνος του.
Ο ελληνικός στόλος στη ναυμαχία της Έλλης θα αναγκάσει τον τουρκικό στόλο να κλεισθεί στα Δαρδανέλια. Η πρώτη νίκη στη θάλασσα ήταν γεγονός.
Αποκαλυπτική είναι η στιχομυθία που μας διέσωσε ο Ναύαρχος Φωκάς, την οποίαν ο ηρωικός Κουντουριώτης του είχε εξομολογηθεί: «Είδα εκείνη την ώρα, είδα σαν όραμα απάνω στους κάβους των Στενών τον πάππον μου και τον Μιαούλη, να μου κάνουν νόημα, να με καλούν».
Στον Εθνικό Διχασμό ακολούθησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο θεωρώντας ότι το καλό της Ελλάδος επέτασσε να συνταχθεί η Χώρα με την Ναυτική Δύναμη (Μ. Βρετανία).
Ως Αντιβασιλέας (άνοιξη του 1921 μέχρι την Άνοιξη του 1922 και Δεκέμβριο του 1923, έως την ανακήρυξη της Αβασίλευτης Δημοκρατίας τον Μάρτιο του 1924) αλλά και ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας (1925 – 1926 και 1929) άσκησε τα καθήκοντα του με σύνεση και σεβασμό προς την Χώρα και το Πολίτευμα. Την πρώτη φορά παραιτήθηκε λόγω της Δικτατορίας του Παγκάλου και την δεύτερη για λόγους υγείας.
Παρατίθενται τα ίδια τα λόγια του Ναυάρχου από την επιστολή παραίτησής του στον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο: “Παραιτήθηκα, γιατί αυτό επέβαλε το εθνικό συμφέρον. Τα χέρια μου άρχισαν να τρέμουν. Όταν θα ήρχοντο να με επισκέπτονται ξένοι πρέσβεις, θα το αντιλαμβάνοντο. Οι σκέψεις και οι κρίσεις τους θα ήσαν δυσμενείς δια την πατρίδα”.


ἐξαιρετικὀ βίντεο για το Θωρηκτό Αβέρωφ, ἐπάνω στὸ Θ\Κ Ἀβέρωφ, με πολλές λεπτομέρειες για τον ναύαρχο Κουντουριώτη και την πίστη του. Τήν ξενάγηση καὶ τὶς λεπτομέρειες τῆς ναυμαχίας τῆς Ἕλλης ἔχει ἀναλάβει νὰ ἀναλύσει ὁ Κυβερνήτης τοῦ Θ\Κ Ἀβέρωφ Σωτήριος Χαραλαμπόπουλος.
https://www.youtube.com/watch?v=OqabpBy_DqA&list=WL&index=11
Ὁ ᾽Ἀβέρωφ βρίσκεται ἐλλιμενισμένος στὸ Τροκαντερό (Παλαιὸ Φάληρο Ἀττικῆς). Νομίζω πριν μερικά χρόνια εἶχε ρυμουλκηθεῖ στὴν Θεσ\κη καὶ λόγω τῶν χιλιάδων ἐπισκεπτῶν παρέμεινε ἐκεὶ γιὰ μακρὸ χρονικὸ διάστημα. Οἱ Μακεδὸνες φιλούσαν τὸ κατάστρωμα καὶ τὶς κουπαστὲς τοῦ πλοίου μὲ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸν ἄθλο τὴς ἀπελευθερώσεως Ἠπείρου, Μακεδονίας καὶ Θράκης, τὸ ὁποίο δείχνει τὴν διαφορᾶ μὲ τὸν ῾πληθυσμό῾ τῶν Ἀθηνῶν ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι κανένας συγκεκριμένα.
Κρέϊβεν: Εισαι με το μέρος μου;
Τζεντμπεργκ: Είναι δύσκολο να πω.
Κρέϊβεν: Πως ειναι το να μὴν εῖσαι κανένας συγκεκριμένα;
https://youtu.be/jScDAUyxJi4?t=52
Άκρως συγκινητικό το ναυτικό σήμα του ναυάρχου. Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα σήμερα..